وضعیت حقوقی قرارداد نجات در حقوق دریایی ایران

نجات دریایی عبارت است از عملیاتی که طی آن کشتی، سرنشینان، بار یا سایر اموال از خطر رهایی می یابند. نجات دریایی بر دو گونه است: قراردادی و غیر قراردادی. در نجات قراردادی، مالکِ اموالِ در خطر و ناجی، پیش از آغاز عملیات نجات، قراردادی بسته و شرایط نجات و مبلغی را که باید پرداخت شود تعیین می کنند؛ سپس ناجی مطابق با قرارداد اقدام به یاری می کند. هر توافقی که به منظور نجات و تحت تاثیر خطر بسته شود و دادگاه آن را غیر منصفانه تشخیص دهد به درخواست هر طرف قابل ابطال است. در چنین صورتی، وضعیت حقوقی قرارداد را قابل ابطال می دانند. بنابر این، قرارداد قابل ابطال عبارت است از قراردادی که هر یک از دو طرف آن یا شخص ثالث می تواند ابطال آن را از دادگاه بخواهد. قرارداد قابل ابطال در حقوق ایران شناخته شده نیست، ولی استثناهایی را به مانند قرارداد نجات در ماده 179 قانون دریایی می توان یافت. legal status of salvage contract in iranian marine law abstract marine salvage is the process of rescuing a ship, its cargo and other property from perils. there are two types of salvage: a contract of salvage and pure salvage. in a contract of salvage, the owner of the property and the salvor enter into a salvage contract prior to the commencement of salvage operations; the amount that the salvor is paid is determined by the contract and the salvor renders assistance according to the terms of the contract. every agreement as to assistance or salvage that is entered into at the moment and under the influence of the danger may, at the request of either party, be annulled by a court, if  it considers that the conditions agreed upon are not fair. the legal status of such a contract is valid but voidable. so a voidable contract is one which one of the parties or a third party can put an end to at his/her discretion. voidable contracts are not generally known of in iranian law, but some exceptions such as salvage contract can be found.   keywords: salvage, salvage contract, assistance at sea, convention on salvage, voidable contract